Türkiye’de işsizlik, ABD TÜFE, İngiltere’nin enflasyon verileri: Piyasalarda neler oluyor?
Investing.com – Yatırımcılar Fed’in Eylül ayında faizleri düşürmeye başlayacağının teyidini ararken Wall Street, son enflasyon verilerine odaklanarak haftaya hafif yükselişle başlayacak gibi görünüyor. Üç aylık kazanç sezonu sona eriyor ancak perakende sektörü önümüzdeki günlerde gündemde olacak. Türkiye’de işsizlik oranı 11 ayın zirvesine ulaştı.
1. Temmuz TÜFE büyük önem taşıyor
ABD’de faiz oranlarının izleyeceği yol yatırımcıların ana odağı olmaya devam ediyor, bu nedenle Çarşamba günü açıklanacak olan ABD tüketici fiyat verileri, haftanın en önemli ekonomi verisi olacak.
Fed Yöneticisi Michelle Bowman, Cumartesi günü verdiği bir röportajda, son birkaç ayda enflasyon konusunda “memnuniyet verici” bir ilerleme kaydedildiğini belirterek genellikle şahin olan tonunu yumuşattı ancak yine de enflasyonun, Merkez Bankasının %2’lik hedefinin “rahatsız edici derecede üzerinde” kalmaya devam ettiğini ekledi.
Fed Temmuz ayı sonunda politika faizini bir yıldan uzun bir süredir olduğu gibi %5,25-%5,50 aralığında tuttu ancak enflasyonun düşmeye devam etmesi halinde Eylül ayına kadar faiz indirimine gidilebileceğinin sinyalini verdi.
Temmuz ayı TÜFE verilerinin, enflasyonun Fed’in yıllık %2 hedefine yaklaşmaya devam ettiğini göstermesi beklenirken tahminler, yıllık çekirdek enflasyonun Nisan 2021’den bu yana en düşük seviye olan %3,2’ye gerileyeceği yönünde.
Fed fon vadeli işlemleri, geçen hafta bir noktada %100’e kadar yükseldikten sonra Eylül ayında yarım puanlık bir faiz indirimi olasılığının %49 olduğunu ima ediyor.
2. Vadeli işlemler enflasyon öncesinde yükseliyor
Yatırımcıların, önemli enflasyon verilerinin yanı sıra perakende sektöründen önemli kazançların açıklanacağı haftanın başında temkinli davranmasıyla, ABD hisse senedi vadeli işlemleri yükseldi.
Dow %0,1, S&P 500 %0,2 ve Nasdaq 100 %0,3 yükseldi.
Wall Street’in ana endeksleri geçen haftayı küçük kayıplarla kapattı ve hafta başındaki düşüşün ardından bir miktar toparlanmış oldu.
İşsizlik başvuruları verileri, yatırımcıların iş gücü piyasasının gücü ve ABD ekonomisinin durumu hakkındaki endişelerini hafifletmeye yardımcı oldu ve şimdi dikkatler, Federal Rezerv’in görevinin ikinci kısmı olan tüketici fiyat endeksine çevrildi.
Yatırımcılar ayrıca Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic, Philadelphia Fed Başkanı Patrick Harker ve Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee dahil olmak üzere birçok Fed yetkilisini dinleme şansına sahip olacak.
Perşembe günü Fed politika yapıcılarından üçünün yorumları, enflasyonun faiz oranlarını düşürecek kadar düştüğüne daha fazla güvendiklerini gösterdi.
3. Kazanç sezonu sona eriyor
Üç aylık kazanç sezonu, şirketlerin çoğunun üç aylık mali sonuçlarını çoktan bildirmiş olmasıyla son aşamaya geldi.
Ancak Home Depot (HD) ve Walmart (WMT) da dahil olmak üzere önümüzdeki hafta raporlama yapacak birkaç önemli isim var.
Yatırımcılar, özellikle son dönemde ekonomik verilerdeki bazı zayıflık işaretleri göz önüne alındığında, perakendecilerin ekonomideki büyümenin önemli bir itici gücü olan tüketici harcamalarının dayanıklılığı hakkında ne söyleyeceklerini merak ediyor olacak.
Kazanç listesindeki diğer büyük isimler Cisco Systems (CSCO) ve Fox Corporation (FOXA).
Avrupa’da, İsviçre’nin en büyük bankası UBS (UBSG) kazanç raporunu Çarşamba günü açıklayacakken Hannover Re (HVRRY), Aviva (AV), NN Group (NN) (NNBR) ve Admiral (ADML) ile sigorta sektörü için büyük bir hafta olacak.
Aralarında Tencent Holdings (TCEHY), Alibaba Group (BABA) ve JD.com’un (JD) da bulunduğu Çin’in en büyük internet firmalarından bazıları da bu hafta Haziran’la biten çeyrek dönem için sonuçlarını açıklayacak.
4. İngiltere enflasyonu da gündemde
Yatırımcılar İngiltere Merkez Bankasının önümüzdeki ay faiz indirim döngüsüne devam edip etmeyeceğine dair ipuçları ararken İngiltere’de bu hafta yoğun bir veri takvimi var.
BoE, bu ayın başında 2020’den bu yana ilk kez faiz indirimine gitti ve piyasalar, şu anda Eylül toplantısında çeyrek puanlık bir indirim daha yapılma ihtimalini yaklaşık %33 olarak fiyatlıyor.
Yarın açıklanacak olan ücret artışı verilerinin ardından bir gün sonra da enflasyon rakamları açıklanacak ve özellikle hâlâ sıcak olan hizmet sektöründe devam eden fiyat baskılarına ilişkin göstergeler yakından izlenecek.
İngiltere Merkez Bankası Para Politikası Komitesinin dışarıdan bir üyesi olan Catherine Mann, bugün yayımlanan bir podcast’te mal ve hizmet fiyatlarının yeniden yükselmeye hazırlandığını ve ekonomideki ücret baskılarının dağılmasının yıllar alabileceğini söyledi:
“Hem ücret belirleme sürecinde hem de fiyat sürecinde yukarı doğru bir eğilim var ve … bu yapısal olabilir, son birkaç yıldaki bu çok yüksek enflasyon döneminde yaratılmış olabilir.
Bu artışın ortadan kalkması uzun zaman alacaktır.”
Mann, 5’e karşı 4 oyla bu ayki faiz indirimine karşı oy kullandı.
5. Ham petrol yükselmeye devam ediyor
Ham petrol fiyatları, ABD ekonomisine ilişkin endişelerin azalması ve Orta Doğu’daki jeopolitik gerginliklerin destek olmaya devam etmesiyle art arda beşinci seansta da yükseldi.
ABD ham petrol vadeli kontratı (WTI) %0,9 artışla 77,55 dolara yükselirken Brent kontratı %0,7 artışla 80,25 dolar oldu.
Her iki ham petrol kontratı da geçen hafta %3’ün üzerinde değer kazanarak son beş haftanın ilk pozitif haftasını yaşadı.
İran ve Hizbullah, Hamas lideri İsmail Haniye ve Hizbullah askeri komutanı Fuad Şükr’ün suikastlarına misilleme yapma sözü verdi.
Axio, Pazar günü, İsrail istihbaratının İran’ın İsrail’e doğrudan ve birkaç gün içinde saldıracağına inandığını bildirdi.
Orta Doğu’da daha büyük bir savaşın ham petrol zengini bölgeden petrol tedarikini aksatacağı korkusu, yatırımcıların petrol fiyatlarına daha fazla risk primi yüklemesine neden oldu.
ABD’den gelen ve dünyanın en büyük yakıt tüketicisinde bir resesyonun yakın olmayabileceğini düşündüren cesaret verici ekonomik veriler, geçen hafta petrol piyasasına yardımcı oldu.
6. Türkiye’de işsizlik oranı son 11 ayın en yüksek seviyesine çıktı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı Haziran ayına ait iş gücü verilerini yayımladı.
TÜİK verilerine göre işsizlik oranında artış gözlenirken istihdam edilenlerin sayısında azalma oldu.
Haziran 2024’te istihdam edilenlerin sayısı, bir önceki aya göre 341 bin kişi azalarak 32 milyon 522 bin kişi oldu. İstihdam oranı ise 0,6 puan düşüşle %49,3 olarak kaydedildi.
Erkeklerde istihdam oranı %66,9 iken kadınlarda %32,1 olarak gerçekleşti.
Haziran ayında iş gücüne katılma oranı, bir önceki aya göre 107 bin kişi azalarak 35 milyon 827 bin kişi olarak belirlendi.
İş gücüne katılma oranı 0,2 puan düşerek %54,4 seviyesine geriledi. Bu oran erkelerde %72,4, kadınlarda ise %36,7 şeklinde gerçekleşti.